Izindaba

Kuzonswinywa omasipala baseKZN abasaphaza imali

Sabelo Nsele|Published

UMPHATHISWA wezeziMali KwaZulu-Natal, uMnuz Francois Rodgers

Image: Sigciniwe

BAZOTHATHELWA izinyathelo ezinqala omasipala baKwaZulu-Natal abangayilandeli imigomo yokuphathwa kwemali njengoba kuzomiswa imali abayithola kuhulumeni kazwelonke nowesifundazwe.

UMphathiswa wezeziMali, uMnuz Francois Rodgers, uthe uzobhalela uNgqongqohse wezeziMali kuzwelonke, uMnuz Enoch Godongwana, ecela ukuba kumiswe izabelo ezitholwa omasipala abangayilandeli imigomo yokusetshenziswa kwemali.

Ukusho lokhu emva kokwethula umbiko wokusetshenziswa kwemali esiShayamthetho saKwaZulu-Natal.

Isigaba u-216 (20) somthetho sivumela uGodongwana ukuba amise isabelo somasipala abangayilandeli imithetho yokusetshenziswa kwemali.

URodgers uthe uGodongwana umcelile ukuba alethe amagama omasipala abangayilandeli imigomo.

"Ngiyalelwe ukuba ngilethe amagama omasipala abangayilandeli imigomo ungakashayi uSepthemba 15. Ngizokwenza njengoba ngiyaleliwe. Kuningi engizokubheka uma sengihlanganisa umbiko engizowunika uGodongwana. Ngizobheka ukuthi zikhona yini izinyathelo ezithathwa omasipala ababhekene nenkinga yokungasetshenziswa ngendlela kwemali. Sizobheka ukuthi ngabe iyehla noma iyakhula yini imali esetshenziswa ngaphandle kokulandela imigomo komasipala abathintekayo."

URodgers uthe kunomasipala abayishumi baKwaZulu-Natal abagadwe yizikhulu zoMnyango wezeziMali kuzwelonke ngenxa yokuthi bayaziwa ukuthi abayilandeli imigomo yokusetshenziswa kwemali.

Uthe umbiko ukhombisa ukuthi omasipala abayisithupha kulaba abayishumi abagadiwe, basebenzise ngaphandle kokulandela imigomo imali ewu-R73 million phakathi kukaJanuwari noMashi.

"Omasipala abahlanu kulaba abayishumi abagadiwe basebenzise ngaphandle kokulandela imigomo imali ewu-R59 million phakathi kuka-Okthoba noDisemba wangonyaka owedlule. Lo mbiko ukhombisa ukuthi azikho izinyathelo ezithathwa omasipala ukuvimba ukusetshenziswa kwemali ngaphandle kokulandelwa kwemigomo. Imithetho ebekelwe ukusetshenziswa kwemali iyalela izikhulu zomasipala ukuba ziqinisekise ukuthi iyalandelwa imigomo yokusetshenziswa kwemali. Sizoqhamuka nezinhlelo zokweseka omasipala ababhene nale nkinga."

URodgers uthe omasipala baKwaZulu-Natal abangu-20 batholwe ukuthi babhekene nenkinga yemali.

"Labo masipala abanayo imali eyanele yokukhokhela izidingo, bacwile ezikweletini, bayahluleka ukuqoqa izikweletu futhi bathola imibiko emibi kumcwaningi mabhuku. Abanye balabo masipala bangaphansi kweso lomlawuli. Ngokubambisana noMnyango wezokuBusa ngokuBambisana neziNdaba zoMdabu, sesiqhamuke nohlelo lokujuba ongoti abazokwelekelela le mikhandlu. Ongoti bazolekelela imikhandlu ukuba ikwazi ukusebenzisa kahle imali, ikwazi nokuqoqa izikweletu."