Izindaba

Imbibizane kwiMK ilaxazwa amakhosi akhala ngendelelo

Sabelo Nsele|Published

Umholi weMK uJacob Zuma, iqembu lakhe elilaxazwe amaKhosi

Image: Sigciniwe

IHLANGABEZANE nembibizane iMK emalungiselelweni ayo okhetho lohulumeni basekhaya, njengoba ilaxazwe amakhosi akhala ngendelelo kuleli qembu eliholwa owayengumengameli wezwe, uJacob Zuma. 

Amakhosi aqhamuka ezifundazweni ezine anqume ukulaxaza iMK ngesikhathi lapho amaqembu ezepolitiki eseqalile ukulungiselela ukhetho lohulumeni basekhaya. 

La makhosi angaphansi kwenhlangano iTransvaal Kingdom of Monarchs, athe abona engaphenduka izicashalala uma iMK inganqoba ukhetho ezindaweni ezingaphansi kwawo.

La makhosi aqhamuka ezifundazweni iGauteng, Mpumalanga, Limpopo neNorth West, athe asekhathele wukwenziwa opopayi wuZuma nabaholi beMK. 

Esitatimendeni, amakhosi athe sekukaningi ebukelwa phansi abaholi beMK. 

Amakhosi anqume ukuziqhelelanisa neMK yiNgwenyama Ndzundza wesibili wobukhosi bakwaNdzundza kaMusi, yiSilo uLekhuleni wobukhosi bakwaMohwaduba, yiNnkosi Ntsele, yiNdlovukazi Sheba, yiNkosi Manana, nobukhosi bamaNguni.

Okhulumela la makhosi, induna Tsebela Pallo, uthe kuzokuba nesithangami nabezindaba ngoSepthemba 1, lapho amakhosi ezogeqa khona amagula ngokuhlukumezeka kwawo kwiMK.

Amakhosi athe ukubukelwa kwawo phansi kwagqama kakhulu ngesikhathi kwethulwa umkhankaso weMK wokhetho eGoli, lapho aphenduka khona ondingasithebeni njengoba kwaba nobuhixihixi sekufanele ayohlaliswa lapho kwakuhlezi khona izicukuthwane.

Athe aphinde aphenduka inhlekisa nangesikhathi kunomcimbi wokugubha unyaka kwasungulwa iMK, owawuseMoses Mabhida, lapho makhosi avinjwa ukuba aye endaweni eyayihlezi izicukuthwane.

"Le nto yokudelelwa kwamakhosi yenzeka kuzo zonke izifundazwe. Wumkhuba nje wakhona kwiMK ukwedelelwa kwamakhosi."

Amakhosi athe okuwacasule kakhulu wukungafiki kukaZuma emhlanganweni wabo obekufanele ube ngeSonto.

Amakhosi aqhamuka ezifundazweni ezahlukene athe ayela ubala emzini kaZuma oseNkandla njengoba engazange amfice. 

"Kwaqala nje kwaba nesidididi ngaphambi komhlangano. Kwaba khona isimemezelo esithi umhlangano usuhlehlisiwe. Sabuya sathola umyalezo oqinisekisa ukuthi umhlangano uzoqhubeka. Ngesikhathi amakhosi efika emzini kaZuma atshelwa amaphoyisa ukuthi uZuma akekho, ngeke ahlangane nawo."

IMK ifuna ukucoboshisa kwasani okhethweni oluzayo futhi ithembele kakhulu kubantu abahlala ezindaweni eziphethwe amakhosi. 

IMK ayikufihli ukuthi ifuna izwe liphathwe amakhosi. 

Nakuba iMK ihlezi ithi iyawahlonipha amakhosi, kepha amakhosi alaxaze leli qembu ayaphikisana nalokhu. 

Amakhosi athe kusobala ukuthi azophucwa amandla awo uma kungase kuphathe iMK.

"Le nto eyenzekile isivule amehlo ikakhulukazi njengoba kuza ukhetho lohulumeni basekhaya. Indelelo yabo isikhombise ngokusobala ukuthi sizobukelwa phansi uma bengase banqobe ukhetho ezindaweni zamakhosi."

 

Imizamo yokuthola ukuphawula kokhulumela iMK, uMnuz Nhlamulo Ndhlela, ayizange iphumelele njengoba ucingo lwakhe belukhala lungabanjwa futhi engazange awuphendule umbuzo awuthunyelwe.