Izindaba

Ezohwebo nokuvikelwa kwamalungelo abantu eqhulwini ohambeni lukaRamaphosa

Mhlengi Shangase|Published

UMENGAMELI Cyril Ramaphosa efika eMelika, izolo

Image: GCIS

UZOHLANGANA nezinhlaka ezehlukene okubalwa amabhizinisi, uMengameli Cyril Ramaphosa, othe cababa eMelika izolo.

URamaphosa uzoqale ngokuthula inkulumo namhlanje ngeqhaza elibanjwe ngelakuleli njengoSihlalo weG20, emhlanganweni we-United Nations oseNew York.

Uzobe edlulisa umyalezo othinta ukuthula kanjalo nokuvikelwa kwamalungelo abantu.

Lokhu kuvezwe yisitatimende esithunyelwe yihhovisi lakhe njengoba ehambele umhlangano, i-80th Session of the United Nations General Assembly (UNGA).

Lo mhlangano uqondene nomgubho weminyaka engu-80, we-UN Charter kanti kugujwa ngaphansi kwesiqubulo soxolo, intuthuko kanjalo namalungelo abantu.

URamaphosa uphelezelwa ongqongqoshe abehlukene okubalwa owezobuDlelwano namaZwe oMhlaba, uMnuz Ronald Lamola, owezoHwebo, iziMboni nokuNcintisana, uMnuz Parks Tau, owezabesiFazane nabantu abaphila nokukhubazeka, uNkk Sindisiwe Chikunga, owezamaHlathi nezeMvelo uDkt Dion George, owezeMpilo uDkt Aaron Motsoaledi kanjalo nePhini likaNgqongqoshe wezokuXhumana, uMnuz Mondli Gungubele.

"NgoLwesithathu umengameli uzoba yingxenye yengqungquthela ethinta umnotho ehlelwe nguNobhala Jikelele we-UN, uMnuz Antonio Guterres. Kule ngqungquthela abaholi bamazwe bazobe bebhunga ngezindlela zokuthola uxhaso ukuze kuthuthuke amazwe abo," kusho isitatimende.

Sithe elakuleli lizoyiveza eyezinselelo ezibhekene namazwe asathuthuka kwezomnotho nokuthi amazwe acebile angangenelela kanjani ukusiza.

"Okunye okuzobhungwa yindaba yezimpi emazweni ahlukene okubalwa iSudan naseDemocratic Republic of Congo. Ngeke lusale udaba lwempi yase-Ukraine kanjalo nezinye izimpi ezithinta amanye amazwe. Elakuleli lizoqhubeka nokuba umxazululi ezinkingeni ezibhekene nezimpi kwamanye amazwe." 

Isitatimende siveze ukuthi ngeke isale eyezithinta abesifazane kanjalo nezingane, ikakhulu izingane ezisanda kuzalwa.

"Eyokuguquguquka kwesimo sezulu nayo ngeke isale kulolu hambo lukamengameli. Lo mhlangano uzobe wenganyelwe nguGuterres noMengameli waseBrazil, uMnuz Luiz Inácio Lula da Silva."

Mayelana nezohwebo, uRamaphosa uzoba nengxoxo ehlelwe ngokuhlanganyela nosomabhizinisi baseMelika, ngaphansi kwe-US Chamber of Commerce ngokuhlanganyela nomnyango wezohwebo wakuleli.

"Uzophinde ahlangane nezinkampani ezehlukene zaseMelika azinxenxe ukuthi zizotshala imali kuleli. Elakuleli linobudlelwano obude neMelika uma kuziwa kwezohwebo."